حرم در جاهلیت (قرآن)قبل از ظهور اسلام، سرزمین مکه زمینی امن برای مشرکان، بود. ۱ - حرم در دوره جاهلیتپیش از ظهور اسلام حرم الهی، مکانی امن برای مشرکان، بود. وقالوا ان نتبع الهدی معک نتخطف من ارضنا او لم نمکن لهم حرمـا ءامنـا یجبی الیه ثمرت کل شیء رزقـا من لدنا ولـکن اکثرهم لایعلمون. «آنها گفتند: «ما اگر هدايت را همراه تو پذيرا شويم، ما را از سرزمينمان مى ربايند!» آيا ما حرم امنى در اختيار آنها قرار نداديم كه ثمرات هر چيزى (از هر شهر و ديارى) بسوى آن آورده مى شود؟! رزقى است از جانب ما ولى بيشتر آنان نمى دانند.» ۱.۱ - بيان آيهاين آیات عذر ديگر از بهانه هاى مشرکین مکه را در ایمان نياوردن به كتاب خدا بيان مى كند، هم چنان كه آيات قبل عذر اولشان را بيان مى كرد، به اين كه: چرا آيات و معجزاتى چون معجزات موسی نياوردى، در اين آيات متذكر مى شود كه اين عذر را بهانه كرده اند كه اگر ما به كتاب تو ايمان آوريم، و به دين توحيد بگرويم، مشركين عرب ما را از سرزمينمان بيرون مى كنند، ما را مى كشند، و اسیر مى كنند، و اموالمان را غارت نموده و امنیت و صلح ما را به خطر مى اندازند. آن گاه خداى تعالى سخن ايشان را رد مى كند، به اينكه ما شهر ايشان را برايشان حرم امن كرديم، تمامى عرب، مكه را مقدس و محترم مى دانند، و میوه هر درختى را بدانجا حمل مى كنند ديگر موجبى براى ترس ايشان كه آنان را از شهر بيرون كنند، نيست. علاوه بر اين برخوردارى از اموال و اولاد و كامروايى از عيش و زندگى براى آنان امنيت درست نمى كند، تا آن را بر پيروى هدايت ترجيح بدهند، چه بسيار قريه هايى كه در عيششان خدا هلاكشان نمود، و نسلشان را برانداخت، و سرزمين آنان را به ارث برد، و اينك اين مسكن هاى آنان است كه بعد از ايشان هم چنان خالى است، و جز اندكى از آنها مسكونى نيست. از اين هم كه بگذريم، آن چيزى كه پيروى هدايت را فداى آن مى كنند و آن را بر مى گزينند متاع زندگى دنیا است، كه زودگذر و ناپايدار است، و انسان عاقل زندگى ناپايدار را بر زندگى جاودانه آخرت و جوار خداى تعالى ترجيح نمى دهد. ۲ - حرم امناو لم یروا انا جعلنا حرمـا ءامنـا ویتخطف الناس من حولهم افبالبـطـل یؤمنون وبنعمة الله یکفرون. «آيا نديدند كه ما حرم امنى (براى آنها) قرار داديم در حالى كه مردم را در اطراف آنان (در بيرون اين حرم) مى ربايند؟! آيا به باطل ايمان مى آورند و نعمت خدا را كفران مى كنند؟» ۲.۱ - سرزمين پاک"آيا آنها نديدند كه ما براى آنها حرم امنى قرار داديم" (سرزمين پاك و مقدس مكه) (أَ وَ لَمْ يَرَوْا أَنَّا جَعَلْنا حَرَماً آمِناً). در حالى كه عرب در ناامنى به سر مى برند، و "در بيرون اين سرزمين انسانها را مى ربايند"، همه جا غارت است و كشتار، اما اين سرزمين هم چنان امن و امان باقى مانده است (وَ يُتَخَطَّفُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِهِمْ). خدايى كه قادر است در اين درياى متلاطم و طوفانى سرزمين حجاز حرم مكه را همچون جزيره اى آرام و امن و امان قرار دهد چگونه قدرت ندارد آنها را در برابر دشمنان حفظ كند؟ و چگونه آنها از اين مردم ضعيف و ناتوان در برابر خداوند بزرگ و قادر متعال وحشت دارند؟!" آيا با اين حال آنها به باطل ايمان مى آورند و نعمت خدا را كفران مى كنند"؟! ۲.۲ - مامن خلقمنظور از "حرم آمن" مكه و پيرامون آن است، كه خداى تعالى آن را به دعاى ابراهیم (علیه‌السلام) مامن خلق قرار داد، كلمه "تخطف" مانند كلمه "خطف" به معناى قاپيدن چيزى به سرعت، و دزديدن آن است، چون آن روز عرب كارش غارت يكديگر بود، و از چپاول گرى امرار معاش مى كرد، و همواره اين قبیله به آن قبيله حمله مى كرد، و مى كشت و اسير مى گرفت، و ليكن با همه اين احوال شهر مكه را محترم مى شمرد، و به ساكنين اين شهر كارى نداشت. و معناى آیه اين است كه: آيا نمى نگرند كه ما حرم امنى درست كرديم، كه ساكنين آن در معرض قتل و اسارت قرار نمى گيرند، و اموالشان غارت نمى شود، با اينكه بيرون اين شهر مردم مشغول غارت و چپاول يكديگرند؟ ۳ - پانویس۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۹، ص۴۵۱، برگرفته از مقاله «حرم در جاهلیت». رده‌های این صفحه : عصر جاهلیت | موضوعات قرآنی
|